In een artikel op de nieuwssite van de NOS, getiteld Geen koninklijke excuses bij bezoek aan Indonesië, maar waarom niet?’, van 1 maart j.l. wordt gesteld:
Een andere reden waarom de koning volgende week geen excuses zal maken, is dat er een groot door de overheid gefinancierd historisch onderzoek loopt naar naoorlogs geweld. Dat wordt zowel door Nederlandse als Indonesische wetenschappers gedaan en gaat over geweld van beide kanten. Het loopt nog tot september 2021.
Het onafhankelijke wetenschappelijk onderzoek gaat niet over de vraag of er excuses gemaakt moeten worden. Maar excuses maken vooruitlopend op de uitkomsten zou volgens Haagse bronnen toch geïnterpreteerd kunnen worden als poging tot beïnvloeding van de conclusies.
Wie precies deze 'Haagse bronnen' zijn, is ons onbekend, maar als onderzoeksprogramma willen wij benadrukken dat wij het principieel onjuist vinden wanneer de politiek het lopende onderzoeksprogramma zou gebruiken als alibi om geen politiek standpunt in te nemen.
Ten tweede willen we nogmaals benadrukken dat het onderzoek is opgezet om een wetenschappelijk gefundeerd antwoord geven op vragen naar de aard, omvang, oorzaken én impact van het Nederlandse geweld, bezien in een brede koloniale, politieke, maatschappelijke en internationale context. Dat betekent geenszins dat Indonesisch geweld buiten beschouwing blijft, maar dit vormt geen onderwerp van systematische studie. Het onderzoeksprogramma is primair een Nederlands onderzoek met nadruk op het Nederlandse handelen in een brede context. In het onderzoeksproces wordt samengewerkt met wetenschappers in Indonesië en vindt uitwisseling plaats van bronnen, ideeën en perspectieven. De Indonesische onderzoeksgroep bepaalt echter zelf zijn onderzoeksagenda en is zelf verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan.