Op 6 december dit jaar ontviel ons plotseling onze zeer gewaardeerde oud-collega Meindert van der Kaaij. Meindert was van 2017 tot 2021 werkzaam op het KITLV als onderzoeker in het KITLV-NIMH-NIOD-project ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’. Hoewel wij wisten van zijn ziekte, die zich pas dit najaar openbaarde, kwam zijn overlijden toch als een schok.

Meindert studeerde politieke wetenschappen en begon daarna een lange carrière als journalist, eerst bij het Leids Dagblad (1992-1999), later bij het dagblad Trouw (1999-2020) en tussendoor ook als freelancer, onder meer in New York. Hij zag in die periode ook nog kans om grotendeels in zijn eigen tijd een proefschrift te schrijven over de protestantse politicus Dirk de Geer. In 2012 promoveerde hij aan de Universiteit Leiden.

In 2017 kwam Meindert in deeltijd op het KITLV te werken. Zijn deelproject ging over de doorwerking van de onafhankelijkheidsoorlog in Nederland en over de aard van (en het gebrek aan) publiek debat erover. Onvermoeibaar en vindingrijk ploegde hij door enorme hoeveelheden onderzoeksmateriaal van zeer diverse aard. Waar papier hem niet voldoende inzicht gaf probeerde hij, journalist als hij was, met interviews meer boven water te krijgen. Van theoretische bespiegelingen moest hij niet veel weten; van ‘harde feiten’ des te meer. Hij was de eerste onderzoeker in het project die zijn deelstudie voltooide, keurig binnen de hem toebedeelde tijd. Het resultaat was een kloeke, informatieve en zeer leesbare studie, getiteld Een kwaad geweten. De worsteling met de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog vanaf 1950.

Meindert richtte zich binnen ODGOI vooral op zijn eigen onderzoek. Dat neemt niet weg dat hij met vele collega’s in de onderzoeksgroep goede contacten onderhield. Dat geldt te meer voor zijn relaties met collega’s op het KITLV, waar hij vaker te vinden was. Na de voltooiing van zijn werk in ODGOI in 2021 ging Meindert op zoek naar nieuwe projecten, zowel in de journalistiek als in de sfeer van wetenschappelijk onderzoek. Toen sloeg de ziekte wreed toe en moest hij deze ambities opgeven.

Als collega’s herdenken wij een buitengewoon aardige, bescheiden, opgewekte, breed geïnteresseerde man. Meindert was altijd in voor een goed gesprek en voegde aan menig discussie een frisse journalistieke blik toe. Wij misten hem al toen het project was afgelopen en hij het KITLV verliet. We moeten hem nu voor altijd missen. Wij herdenken Meindert met grote waardering en met veel verdriet om zijn zo plotselinge dood. Onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en kinderen en alle andere naasten. Wij hopen dat de mooie herinneringen troost zullen bieden.

Namens de collega’s van ODGOI en KITLV.

13-12-2022