Sinds februari 2018 maakt Emma Keizer deel uit van het onderzoeksteam. Sinds oktober versterkt ze het project Internationale Politieke Context van Jeroen Kemperman en Tom van den Berge, na eerder Hans Meijer te hebben geassisteerd in zijn onderzoek naar Oost-Java (Regiostudies). Ze behaalde afgelopen juni haar Master International Relations in Historical Perspective en is de jongste onderzoeker binnen het team .Toch heeft ze de afgelopen jaren heel wat onderzoekservaring opgedaan ten aanzien van de dekolonisatieoorlog in Indonesië en een lijvige publicatie op haar naam staan. Een nadere kennismaking:
Waar komt je fascinatie voor dit thema vandaan?
Mijn fascinatie voor het onderwerp is ontstaan vanuit mijn Indische achtergrond: mijn moeders familie is Indisch en mijn opa en oma zijn na de dekolonisatieoorlog naar Nederland gerepatrieerd. Tijdens mijn studie ben ik me steeds verder gaan verdiepen in deze geschiedenis. Wanneer ik voor mijn opleiding historische essays moest schrijven, koos ik vrijwel altijd voor onderwerpen gerelateerd aan Indonesië. Vanaf toen ging het snel: hoe meer ik te weten kwam, hoe geïnteresseerder ik werd.
Sinds wanneer hou je je bezig met de oorlog in Indonesië?
De onderwerpen waarover ik gedurende mijn opleiding geschreven heb, lopen uiteen van de geschiedenis van Indo-Europeanen tot de huidige relatie tussen Nederland en Indonesië. Tijdens mijn onderzoeksstage bij Museum Bronbeek (2017) hield ik me pas voor de eerste keer echt bezig met de (militaire kant van de) dekolonisatie-oorlog.
Tijdens je onderzoeksstage voor Museum Bronbeek in Arnhem heb je 50 gedenkboeken van Indië-veteranen geanalyseerd. Het onderzoek mondde uit in de publicatie Oorlog in Indonesië. Hoe was het om deze gedenkboeken te bestuderen? Welk beeld rijst er vooral uit op?
Toen ik mijn stage bij Museum Bronbeek begon, was ik eigenlijk helemaal niet bekend met egodocumenten. De inzichten die de gedenkboeken bieden fascineerden mij. Door het lezen van de boeken ging het onderwerp voor mij voor het eerst echt ‘leven’ en maakte ik kennis met verschillende perspectieven ten aanzien van het conflict. Het viel mij vooral op dat deze boeken geschreven lijken te zijn door veteranen als een manier om duiding te geven aan de periode 1945-1950 in hun leven, als een manier om verantwoording af te leggen voor wat in Indonesië gebeurd is en om hun acties begrijpelijk te maken (voor henzelf én voor de buitenwereld).
Kun je iets meer vertellen over het doel en de opzet van het project Internationale Politieke Context?
De dekolonisatie van Indonesië kan niet los gezien worden van haar internationale politieke context: de strijdende partijen hadden namelijk geld, wapens, voedsel, geneesmiddelen en politieke steun nodig van de internationale gemeenschap. Daarnaast hebben vele landen geprobeerd het conflict te sturen vanuit hun eigen (politieke) belangen. Het deelproject Internationale Politieke Context brengt dit alles in kaart.
De hoeveelheid internationale archieven waaruit jij en de andere onderzoekers kunnen putten is immens. Hoe zorg je ervoor dat je overzicht bewaart en dat er geen belangrijke collecties buiten het zicht van de onderzoeksgroep blijven?
Het is inderdaad erg lastig om een goed overzicht te krijgen van alle archieven. Hier zullen we waarschijnlijk nog tot aan het einde van het project mee bezig zijn. Om een zo goed mogelijk beeld te krijgen, kijken we bijvoorbeeld naar bestaande publicaties en vragen we tips van archiefmedewerkers en andere onderzoekers in binnen- en buitenland.
Hoe ziet een gemiddelde werkdag van jou er ongeveer uit?
Tot nu toe bevind ik me vaak in het Nationaal Archief met Jeroen Kemperman, waar we verschillende archieven doorwerken. Daarnaast werk ik op het NIOD gedigitaliseerde archieven of online beschikbare bronnen door.
Wat hoop je in het jaar van je aanstelling aan het onderzoek te kunnen bijgedragen?
Ik hoop natuurlijk meer inzicht te kunnen bieden in de complexe internationale context van het conflict. Daarmee wil ik ook aantonen dat soortgelijke conflicten altijd gezien moeten worden in hun bredere context. Daarnaast hoop ik andere onderzoekers te kunnen ondersteunen door hen te wijzen op relevante bronnen in binnen- en buitenland.
(Foto: Emma Keizer en collega Tico Onderwater in het Nationaal Archief)
Emma Keizer, Oorlog in Indonesië. Dekolonisatie in gedenkboeken van Indië-veteranen (Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek, 2017).
Emma Keizer, ‘Achteraf is een andere wijsheid. De tegenstrijdigheid van postkoloniale zingeving in gedenkboeken’. Rapport ‘Oorlog in Indonesië, Ministerie van Defensie (9 februari 2018).